Azıtmak Nedir? TDK Açıklaması
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre "azıtmak" kelimesi, genellikle kötüye gitmek, istenmeyen bir duruma düşmek veya aşırıya kaçmak anlamında kullanılır. Azıtmak, bir kişinin davranışlarının ya da bir şeyin seviyesinin, sınırlarının çok fazla ileriye gitmesi durumudur. Bu kelime, daha çok olumsuz bir durumu tanımlamak için kullanılır ve kötü alışkanlıkların, aşırı davranışların ve kontrolsüz davranışların bir göstergesi olarak öne çıkar.
Azıtmak kelimesi, bazen bir kişinin aşırı tutumlarını tanımlarken de kullanılabilir. Örneğin, bir kişinin sorumluluklarını yerine getirmemesi ya da disiplin sınırlarını aşması durumunda "azıttı" ifadesi kullanılabilir. TDK'deki tanım, azıtmak eyleminin bir aşırılaşma ve kontrol kaybı durumu olduğunu belirtir.
Azıtmak Kelimesinin Kullanım Alanları
Azıtmak, dilimize Arapçadan geçmiş bir kelimedir ve zaman içinde birçok farklı bağlamda kullanılmaya başlanmıştır. Başlıca kullanım alanlarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
1. **Davranışlarda Azıtmak**: Bir kişinin karakterinin ya da davranışlarının kötüye gitmesi durumunda, "azıtmak" kelimesi kullanılabilir. Örneğin, disiplinsiz bir çocuğun aşırıya kaçan davranışları için "Bu çocuk azıttı" denilebilir.
2. **İnsanların Kötü Yola Düşmesi**: Bir kişi, kötü alışkanlıkları yüzünden kendisini kontrol edemediğinde veya aşırıya kaçtığında "azıtmak" kelimesi kullanılabilir. Bu bağlamda "Azıtmış, artık eski halinden eser yok" şeklinde bir kullanım da mümkündür.
3. **Bir Şeyin Aşırılığı**: Azıtmak kelimesi, aynı zamanda bir şeyin, olayın veya durumun sınırlarını aşması anlamında da kullanılır. Örneğin, aşırı yemek yemek, spor yaparken yanlış teknikler kullanmak ya da sınırları zorlamak gibi durumlar "azıtmak" olarak tanımlanabilir.
Azıtmak ve Azgınlık Arasındaki Farklar
Bazı kişiler "azıtmak" ve "azgınlık" kelimelerinin birbirine yakın olduğunu düşünebilir. Ancak bu iki kelime arasında belirgin farklar vardır. Azgınlık, daha çok cinsel anlamda, kontrolsüz ve aşırı istekler olarak tanımlanabilirken; azıtmak, bir davranışın, olayın veya durumun aşırıya gitmesi anlamına gelir.
Azıtmak, sadece kişisel davranışlarla ilgili olmayıp, daha geniş bir çerçevede de kullanılabilir. Örneğin, bir köpek "azıtabilir", yani eğitiminde ya da karakterinde bozulmalar olabilir. Bu bağlamda azıtmak, bir süreç olarak görülür ve bazen geri dönülmez bir noktaya ulaşılabilir.
Azıtmak Ne Zaman Kullanılır?
Azıtmak kelimesi, genellikle bir eylemin ya da durumun aşırılığa taşındığı durumlar için kullanılır. Bu kelime, genellikle kişilerin veya durumların olumsuz yönde değiştiği, sınırları aştığı ve kontrolü kaybettiği zamanlarda devreye girer.
Örneğin, bir kişinin davranışları çerçevesinde "azıttı" ifadesi, o kişinin normlardan uzaklaştığını, toplum içinde kabul görmeyen bir tutum sergilediğini anlatan bir durumdur. Bunun dışında, aşırı yeme, aşırı alkol tüketimi gibi bireysel davranışlarda da "azıttı" kullanımı yaygındır.
Azıtmak İle İlgili Diğer Sık Sorulan Sorular
1. **Azıtmak kelimesinin eş anlamlıları nelerdir?**
Azıtmak kelimesinin eş anlamlıları arasında "aşırmak", "kontrolden çıkmak" ve "düzeni bozmak" gibi ifadeler bulunmaktadır. Bu kelimeler, bir kişinin ya da durumun fazla ileri gitmesi anlamını taşır ve benzer anlamları içerir.
2. **Azıtmak kelimesi hangi cümlelerde kullanılabilir?**
Azıtmak kelimesi, genellikle olumsuz bir durumun anlatıldığı cümlelerde kullanılır. Örneğin:
- "Son zamanlarda davranışları giderek daha da azıttı."
- "Çocuk azıttı, artık hiç söz dinlemiyor."
- "Azıtmışsın, ne olacak bu halin?"
3. **Azıtmak kelimesinin geçmiş zaman kullanımı nasıl olur?**
Azıtmak kelimesi geçmiş zamanda, "azıttı" şeklinde kullanılır. Örneğin:
- "O zamanlar azıttı, kontrolü kaybetti."
- "Her şey azıttı, artık yapacak bir şey yok."
4. **Azıtmak kelimesi hangi bağlamlarda kullanılmaz?**
Azıtmak, genellikle insanlar veya olaylar için kullanılır ve bir şeyin aşırılığı, kötüleşmesi veya kontrolden çıkması anlamına gelir. Ancak, doğrudan olumlu bir gelişmeyi anlatan durumlarda kullanılmaz. Örneğin, bir başarıyı ya da olumlu bir değişikliği anlatırken "azıtmak" kullanımı uygun değildir.
Sonuç: Azıtmak Kelimesi ve Dilimizdeki Önemi
Azıtmak kelimesi, dilimizde olumsuz bir durumu tanımlamak için sıklıkla kullanılır. Kötü davranışların, aşırı tutumların ve kontrolsüz eylemlerin bir işareti olarak, dilimizdeki bu kelime, toplumsal düzenin korunması açısından önemlidir. Her ne kadar anlamı olumsuz olsa da, kelimenin doğru kullanımını bilmek, daha anlamlı ve etkili bir dil kullanımı için gereklidir. Azıtmak kelimesi, dilin evriminde önemli bir yer tutar ve günlük yaşamda pek çok farklı durumu tanımlamak için kullanılabilir.
Türk Dil Kurumu (TDK) sözlüğüne göre "azıtmak" kelimesi, genellikle kötüye gitmek, istenmeyen bir duruma düşmek veya aşırıya kaçmak anlamında kullanılır. Azıtmak, bir kişinin davranışlarının ya da bir şeyin seviyesinin, sınırlarının çok fazla ileriye gitmesi durumudur. Bu kelime, daha çok olumsuz bir durumu tanımlamak için kullanılır ve kötü alışkanlıkların, aşırı davranışların ve kontrolsüz davranışların bir göstergesi olarak öne çıkar.
Azıtmak kelimesi, bazen bir kişinin aşırı tutumlarını tanımlarken de kullanılabilir. Örneğin, bir kişinin sorumluluklarını yerine getirmemesi ya da disiplin sınırlarını aşması durumunda "azıttı" ifadesi kullanılabilir. TDK'deki tanım, azıtmak eyleminin bir aşırılaşma ve kontrol kaybı durumu olduğunu belirtir.
Azıtmak Kelimesinin Kullanım Alanları
Azıtmak, dilimize Arapçadan geçmiş bir kelimedir ve zaman içinde birçok farklı bağlamda kullanılmaya başlanmıştır. Başlıca kullanım alanlarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
1. **Davranışlarda Azıtmak**: Bir kişinin karakterinin ya da davranışlarının kötüye gitmesi durumunda, "azıtmak" kelimesi kullanılabilir. Örneğin, disiplinsiz bir çocuğun aşırıya kaçan davranışları için "Bu çocuk azıttı" denilebilir.
2. **İnsanların Kötü Yola Düşmesi**: Bir kişi, kötü alışkanlıkları yüzünden kendisini kontrol edemediğinde veya aşırıya kaçtığında "azıtmak" kelimesi kullanılabilir. Bu bağlamda "Azıtmış, artık eski halinden eser yok" şeklinde bir kullanım da mümkündür.
3. **Bir Şeyin Aşırılığı**: Azıtmak kelimesi, aynı zamanda bir şeyin, olayın veya durumun sınırlarını aşması anlamında da kullanılır. Örneğin, aşırı yemek yemek, spor yaparken yanlış teknikler kullanmak ya da sınırları zorlamak gibi durumlar "azıtmak" olarak tanımlanabilir.
Azıtmak ve Azgınlık Arasındaki Farklar
Bazı kişiler "azıtmak" ve "azgınlık" kelimelerinin birbirine yakın olduğunu düşünebilir. Ancak bu iki kelime arasında belirgin farklar vardır. Azgınlık, daha çok cinsel anlamda, kontrolsüz ve aşırı istekler olarak tanımlanabilirken; azıtmak, bir davranışın, olayın veya durumun aşırıya gitmesi anlamına gelir.
Azıtmak, sadece kişisel davranışlarla ilgili olmayıp, daha geniş bir çerçevede de kullanılabilir. Örneğin, bir köpek "azıtabilir", yani eğitiminde ya da karakterinde bozulmalar olabilir. Bu bağlamda azıtmak, bir süreç olarak görülür ve bazen geri dönülmez bir noktaya ulaşılabilir.
Azıtmak Ne Zaman Kullanılır?
Azıtmak kelimesi, genellikle bir eylemin ya da durumun aşırılığa taşındığı durumlar için kullanılır. Bu kelime, genellikle kişilerin veya durumların olumsuz yönde değiştiği, sınırları aştığı ve kontrolü kaybettiği zamanlarda devreye girer.
Örneğin, bir kişinin davranışları çerçevesinde "azıttı" ifadesi, o kişinin normlardan uzaklaştığını, toplum içinde kabul görmeyen bir tutum sergilediğini anlatan bir durumdur. Bunun dışında, aşırı yeme, aşırı alkol tüketimi gibi bireysel davranışlarda da "azıttı" kullanımı yaygındır.
Azıtmak İle İlgili Diğer Sık Sorulan Sorular
1. **Azıtmak kelimesinin eş anlamlıları nelerdir?**
Azıtmak kelimesinin eş anlamlıları arasında "aşırmak", "kontrolden çıkmak" ve "düzeni bozmak" gibi ifadeler bulunmaktadır. Bu kelimeler, bir kişinin ya da durumun fazla ileri gitmesi anlamını taşır ve benzer anlamları içerir.
2. **Azıtmak kelimesi hangi cümlelerde kullanılabilir?**
Azıtmak kelimesi, genellikle olumsuz bir durumun anlatıldığı cümlelerde kullanılır. Örneğin:
- "Son zamanlarda davranışları giderek daha da azıttı."
- "Çocuk azıttı, artık hiç söz dinlemiyor."
- "Azıtmışsın, ne olacak bu halin?"
3. **Azıtmak kelimesinin geçmiş zaman kullanımı nasıl olur?**
Azıtmak kelimesi geçmiş zamanda, "azıttı" şeklinde kullanılır. Örneğin:
- "O zamanlar azıttı, kontrolü kaybetti."
- "Her şey azıttı, artık yapacak bir şey yok."
4. **Azıtmak kelimesi hangi bağlamlarda kullanılmaz?**
Azıtmak, genellikle insanlar veya olaylar için kullanılır ve bir şeyin aşırılığı, kötüleşmesi veya kontrolden çıkması anlamına gelir. Ancak, doğrudan olumlu bir gelişmeyi anlatan durumlarda kullanılmaz. Örneğin, bir başarıyı ya da olumlu bir değişikliği anlatırken "azıtmak" kullanımı uygun değildir.
Sonuç: Azıtmak Kelimesi ve Dilimizdeki Önemi
Azıtmak kelimesi, dilimizde olumsuz bir durumu tanımlamak için sıklıkla kullanılır. Kötü davranışların, aşırı tutumların ve kontrolsüz eylemlerin bir işareti olarak, dilimizdeki bu kelime, toplumsal düzenin korunması açısından önemlidir. Her ne kadar anlamı olumsuz olsa da, kelimenin doğru kullanımını bilmek, daha anlamlı ve etkili bir dil kullanımı için gereklidir. Azıtmak kelimesi, dilin evriminde önemli bir yer tutar ve günlük yaşamda pek çok farklı durumu tanımlamak için kullanılabilir.